Oculeren

Oculatie wordt ook wel oogenten genoemd en een van de methodes voor het vegetatief vermeerderen van houtachtige planten. Bij deze vorm van vermeerderen speelt het oog van een plant de belangrijkste rol, in dit weefsel liggen de eigenschappen van de plant besloten. 

Oculeren is een vrij eenvoudige vorm van enten. De onderstam moet in nauwe verwantschap staat tot de plant, boom of struik, waarvan het oog wordt weggenomen. Bij het oculeren plaatst men het oog onder de bast van een onderstam. In het jaar daarop gaat de knop uitlopen en groeit uit tot een tak van het gewenste ras.

 

 

Hoe ga je te werk

• Met een oculeermes wordt in de bast van de onderstam een T-vormige snede gemaakt. Meestal wordt eerst de horizontale en daarna de verticale snede tot aan het cambium ( tot net onder de bast) gemaakt. Vervolgens worden de beide zijden langs de verticale snede met het oculeermes losgemaakt, de twee hoekjes worden voorzichtig vanaf de bovenzijde opengebogen en losgemaakt van het kernhout, om het oog gemakkelijk onder de bast te kunnen schuiven. 
• Van de plant die we willen vermeerderen, wordt het oog met een stukje bast aan onder- en bovenkant oppervlakkig losgesneden met een speciaal oculeermes. 
• Het oog wordt in de opengewerkte T snede dicht tegen het cambium (bast) geschoven en dicht gebonden met natuurlijk raffia of een kunststof variant.

 

 

Wanneer

Oculatie wordt bij voorkeur in augustus uitgevoerd. De sapstroom in de plant is dan al wat minder sterk.

 

 

Welke planten komen in aanmerking 

Bij alle planten, bomen of struiken, waar soortechtheid een rol speelt of een struikvorm op stam wordt gezet, wordt oculatie toegepast. Kiwi, appel, peer, kers, perzik, pruim maar ook rozen, seringen, magnolia's, hulst, rododendrons, hazelaar en veel potplanten kunnen worden geoculeerd.

 

Afstoting

Afstoten kan het gevolg zijn van onjuiste verwantschap. Afstoten van het oog kan ook ontstaan wanneer te veel sapstroom van de onderstam naar het oog wordt toegevoerd. 'Verdrinken' van het oog is dan het geval.

• Het oculeer hout was uitgedroogd
• De onderstammen waren niet voldoende actief en de schors kwam moeilijk los
• Het oog is te ondiep aangesneden
• Het oog is te diep aangesneden waardoor het oog geen goede aansluiting krijgt
• Het oog is aan de kant van de wonde teveel met de vingers aangeraakt
• Het oog is op zijn kop gezet in de onderstam
• Regen gekregen tijdens het oculeren

 

Nazorg
Na drie tot vier weken kan men zien of de oculatie gelukt is. Als de knop in het volgend voorjaar uitloopt, wordt de nieuwe lot verticaal aan de onderstam vastgebonden. Boven de oculatie wordt de onderstam afgeknipt. De nieuwe jonge plant kan zich zelfstandig verder gaan ontwikkelen.