• Planten thee, Gier, Extracten



    Wat is het verschil tussen plantengier een plantenthee of plantenextract

     

    Smeerwortel





     

    Een plantengier is niet hetzelfde als een plantenthee of plantenextract.  
     

    Een gier wordt gebruikt als een plantenbemesting of als plantenversterker. Deze maak je met koud water. Een gier laat je een aantal dagen tot 1 week trekken.

     

    Een plantenaftreksel zoals een thee of extract, gebruik je om ziektes en of plagen te bestrijden. Deze maak je met warm water. Een thee of extract laat je maximaal 24 uur trekken. Een extract is sterker middel dan  een thee.
     

     

    Planten gier 

    Gier werkt als een snelwerkende bemesting en past dus eigenlijk niet in de visie van het  biologisch tuinieren omdat dit vergelijkbaar is met de snelwerkende werking van kunstmest.
    Je dient de gier altijd sterk te verdunnen en in kleine hoeveelheden te gebruiken. De algemene verdunning is 1 deel gier op 10 liter water. Voor jonge plantjes 1:20.

    Plantengier wordt dus nooit puur aan de plant gegeven. De werkzame stoffen die vrijkomen zijn erg geconcentreerd, hierdoor zou dit juist nadelig kunnen zijn voor je planten zelfs de wortels lopen dan kans op verbranding. Gebruik een gieter met een broeskop en giet aan de voet van de plant, doe dit vroeg in de ochtend of in de avond op bewolkte dag.

     

     

    Vul af met water

    Welke planten kun je gebruiken voor het maken van plantengier

    • Brandnetel en smeerwortel worden het meeste gebruikt. 
    • Heermoes is in zekere mate giftig voor vee. In welke mate heermoes giftig is voor de mens is niet erg duidelijk. 
    • Plantdelen kan je aanvullen met goudsbloem en/of tagetes 
     

     

    Bij welke planten kun je gier gebruiken

    • Bij snel groeiende en veeleisende planten.
    • Brandnetelgier voor een stikstofgift bij: prei, kolen. Bij knolselderij in het begin van het groeiseizoen. 
    • Smeerwortelgier voor een kaliumgift bij: tomaten, komkommer, pompoen, courgette, paprika. 


     

    Bij welke planten gebruik je géén gier

    • Bij peulvruchten en uien geen gier gebruiken.

     

         Afdekken met kippengaas
     


    Gier als plantenversterker

    • Heermoes: bevat kieseriet
    • Goudsbloem
    • Knoflook

     

     

    Hoe gebruik je het 

    Giet de verdunde gier aan de voet van planten die van nature niet zo sterk zijn of gevoelig zijn voor ziekten en aantasting. Denk hierbij ook aan éénjarige zomerbloeiers, vaste planten en rozen.

     

     

    Hoe maak je de gier

    Een gier maak je van de gehele plant met uitzondering van het zaad in bloemen en bloemknoppen. Je kunt plantendelen van één soort gebruiken of een mengsel van verschillende soorten. Je maakt de giet met 1 kg vers materiaal of 150 gram gedroogde plantendelen met 10 liter water.

     

    • Leg de plantendelen in een emmer
    • Leg hier een steen op, zodat de plantendelen niet gaan drijven.
    • Vul de emmer verder af met koud water tot 10 cm. onder de rand van de emmer, Zorg dat alle plantendelen onder water staan.
    • Span over de bovenkant van de emmer een stukje kippengaas.
    • Na ongeveer 2 dagen kun je de steen verwijderen.
    • Voeg nu een hand Lavameel toe, dit bindt de stikstofverbinding en verminderd enigszins de sterke geur en roer goed door.
    • Roer dagelijks door het mengsel om zuurstof in te brengen. Zuurstof bevordert het ontbindingsproces.
    • Je zal zien dat er luchtbelletjes ontstaan. Dit is een goed teken dit betekent dat het gistingsproces op gang is gekomen. De plantendelen breken af en geven langzaam zijn voedingsstoffen af.
    • Je gier bevat nu vooral stikstofverbindingen en kalium afhankelijk van de plantensoort die je gebruikt.
    • Wanneer de gier donker van kleur is en niet meer bubbelt is de gier klaar voor gebruik. Hoelang dit duurt is afhankelijk van de temperatuur, gemiddeld zal dit ongeveer 2 weken in beslag nemen.
    • Zeef het mengsel zodat deze klaar is voor gebruik. 
    • Wanneer je na gebruik nog gier over hebben, laat deze dan niet te lang staan, je kun deze ook op de compostbak deponeren. Het is dus raadzaam om op tijd een tweede emmer in de maak te hebben. 
  • Plantenaftreksels

     

    Vraag u zelf allereerst eens af of het wel echt nodig is om in te grijpen. Na ieder actie volgt er ook altijd een reactie. Bovendien kan ook een natuurlijk middel, schadelijk zijn voor andere dieren die zich in dezelfde omgeving bevinden.

     

    In een evenwichtige tuin hersteld de natuur zich vaak vanzelf. Hoe groter de biodiversiteit is in je tuin, hoe makkelijker het evenwicht bereikt word. Je kunt dit bevorderen door bijvoorbeeld veel vogels, kikkers en padden in je tuin aan te trekken, zij eten veel kleine insecten waar je mogelijk last van hebt. Door verschillende soorten groenten met bloemen te combineren kun je de natuurlijke vijanden van de belagers aantrekken. 
     

     

    Wat zijn plantenaftreksels

    Plantenaftreksels zijn plantdelen die in koud of warm water worden getrokken, gedurende een bepaalde tijd. De planten geven hun voedingsstoffen af aan het water. Daarna dient de vloeistof gezeefd te worden. 


     

    Plantenthee 

    Een planten thee is een aftreksel van plantendelen vers of gedroogd en water. Overgiet de plantdelen met kokend water en laat dit 12 tot 48 uur staan. Daarna zeven en verdunnen. Toepassing als vernevelaar. De werking is niet zo heel sterk maar heeft ook weinig bijwerkingen zoals kans op bladverbranding. Gebruik altijd op een bewolkte dag.

     

     

    Plantenextract 

    Een extract maak je op dezelfde manier als een thee maar een extract verdun je zelden of niet en is dus veel sterker en geschikt voor een plaag waarvan je vind dat er snel iets aan gedaan moet worden. Toepassing: vernevelen op bewolkte en aankomende bewolkte dagen om bladverbranding te voorkomen. 


     

    Welke planten kun je gebruiken (Overgenomen uit Velt.nu)

    • Brandnetel, heermoes, knoflook, ui, kamille, pepermunt. Vooral planten met sterke geur en /of smaak dus.
    • Meng verschillende kruiden voor meer effect.
    • Hete peper (cayenne) werkt ook, maar wees hier voorzichtig mee.
    • Ook zeewier is goed voor zo'n extract. Het extract bevat veel sporenelementen en hormonale stoffen die allemaal gunstig zijn voor je planten en je bodem.


     

    Welke planten gebruik je niet

    Gebruik uit voorzorg geen giftige planten zoals: vingerhoedskruid, doornappel, nieskruid, boerenwormkruid, tabak en absintalsem.


     

    Hoe gebruik je het (Overgenomen uit Velt.nu)

    • Preventief om de week of veertien dagen je gewassen met kruidenaftreksels bespuiten en versterken. Vergeet ook de onderkant van de bladeren niet, , omdat daar vaak de beestjes zitten.
    • Spuit bij voorkeur 's ochtends en niet in volle zon en bij droog weer.
    • Bij grote aantastingen zijn plantenaftreksels niet helemaal effectief. Het effect kan wisselend zijn.
    • Een aftreksel koel bewaren dan blijven de actieve stoffen aanwezig. Bij hogere temperaturen gaan ze ontbinden, en dan werkt je plantenaftreksel niet meer. 


     

    Hoe werkt het (Overgenomen uit Velt.nu)

    • Door de geuren en smaken raken de beestjes in verwarring, waardoor ze wegblijven.
    • Veel chemische stoffen uit kruiden werken irriterend, waardoor beestjes zich niet goed meer voeden of voortplanten of waardoor ze vluchten.
    • Je groenten nemen minimaal wat van de stoffen uit je aftreksel op en bouwen zo meer weerstand op. (gebruik hier geen giftige planten)
    • De hormonale stoffen uit zeewier bevorderen een goede groei.

     

     

    Handige recepten (Overgenomen uit Het Handboek Ecologisch tuinieren van Velt)
     

    Knoflook plantenthee

    Preventief tegen schimmels, preventief tegen insecten en meeldauw,  algemeen plantversterkendmiddel.

    Recept:

    Snijd 5 knoflookbollen in stukjes en giet er 1liter kokend water op, laat dit 24 uur trekken en zeef het daarna. Verdun met 3 liter water. Als plantenversterker aan de voet van de plant gieten. Tegen meeldauw en schimmel een week lang elke dag vernevelen.


     

    Heermoes plantenthee

    Tegen alle soorten schimmels

    Recept:

    Pluk 1 kg vers loof dat je enkele dagen goed laat drogen of 150 gram gedroogd loof iop 10 liter water. Overgieten met kokend water. Laat dan 24 uur afkoelen en daarna zeven. Verdunnen 4 tot 20 maal vlak voor vernevelen. Alleen op bewolkte dagen bovenop en de onderkant van het blad om verbranding te voorkomen. Opmerking: Heermoes is giftig voor vee en in bepaalde mate voor de mens. Bij vernevelen blijft er een klein residu achter op het gewas. Wees hier dus van bewust.


     

    Kamille plantenthee

    Tegen bladluizen,  rupsen, uienvlieg, schimmelziekten, valse meeldauw, bacterieziekten. Plantversterkend.
    Recept:

    3 eetlepels gedroogde bloemen overgieten met met 1 liter kokend water en 10 minuten laten trekken. Vernevelen (op en onder de bladeren). Bij bewolkt weer gebruiken, om bladverbranding te voorkomen. Bij bodemschimmels en uienvlieg aan de voet van de grond gieten. 

     

     

    Knoflook extract

    Bij ernstige aantasting van schimmel en meeldauw.

    Recept:

    Snijd 1 grote knoflookbol in stukjes en overgiet met 1 liter kokend water. Laat 24 uur trekken en daarna zeven. Het extract niet verdunnen. Alleen op bewolkte dagen bovenop en onderkant van het blad vernevelen, om verbranding te voorkomen. 
     

     

    Kamille extract

    Tegen bladluizen, uienvlieg, aaltjes, rupsen,  schimmelziekten, valse meeldauw, bacterieziekten. 

    Recept:

    5 gram gedroogde bloemen op 1 liter water 24 uur laten trekken. Daarna zeven, en dan onverdund vernevelen (op en onder de bladeren). Bij bewolkt weer gebruiken, om bladverbranding te voorkomen.


     

    Heermoes extract

    Tegen alle soorten schimmels, meeldauw, schurft en roest.

    Recept:

    Pluk 1 kg vers loof dat je enkele dagen goed laat drogen of 150 gram gedroogd loof op 10 liter water 24 uur laten weken en daarna zeven. Verdunnen 1:5  Vernevelen op bewolkte dagen bovenop en de onderkant van het blad om verbranding te voorkomen. Opmerking: Heermoes is giftig voor vee en in bepaalde mate voor de mens. Bij vernevelen blijft er een klein residu achter op het gewas. Wees hier dus van bewust.


     

    Brandnetel extract

    Tegen bladluizen.

    Recept:

    Laat 400 gram gedroogde brandnetel of 1 kg verse brandnetel 12 tot 24 uur trekken in koud water. Daarna zeven en onverdund en maximaal 5 keer verdunnen om te vernevelen. Direct gebruiken. Na 24 uur is het extract niet meer werkzaam aangezien het mierenzuur een vluchtige stof is. Het extract werkt mogelijk ook op nuttige insecten.


     

    Uien – knoflook extract

    Preventief tegen schimmelziekten bij aardappels en aardbeien.

    Recept:

    Laat 500 gram uienschillen en 500 gram knoflook trekken. Verdunnen 1:10. Giet op de grond tussen de rijen.


     

    Munt met marjolein en basilicumextract
    Breedwerkend: insectenwerend, afweermiddel tegen muizen bij witloofteelt, kiemgroeiremmend bij aardappelen en knolvoetsporen, tegen bewaarrot bij aardappelen, bonen en granen.
    Recept:

    Neem hiervoor een mengsel van 120 gram voor 4 liter koud water. Laat 3 dagen rusten en dan zeven. 

  • Compostextract 

     

    Compostextract is het bereiden van compostthee zonder zuurstof. Het extract wordt bereid bij 15-25 graden, door de  compost minstens 1week en maximaal 2 weken in koud water te laten weken. 

    Het eindresultaat van een compostextract is een zuurstofarm aftreksel met weinig microbiële diversiteit en een klein beetje zuurstof activiteit aan het oppervlak. Hierdoor zal de werking gering zijn. Er kan zelfs sprake zijn van zuurstofarme ziekteverwerkers en alcoholen en wordt derhalve afgeraden. Het gebruik van compostthee welke wel zuurstofrijk is een beter alternatief mits deze op de juiste wijze tot stand is gekomen. (Zie hiervoor bij de subgoep onder Composteren bij Actief beluchtte compostthee.)

     

     

  • Zeewierextracten

     

    Zeewierextracten zijn zeewieren van bruinwieren en groenwieren. Algen bevatten veel kalium, een beetje stikstof en weinig fosfor en een hoog gehalte aan spoorenelementen zoals molybdeen, boor, mangaan, zink, ijzer, koper en magnesium. Ze bevatten ook vitaminen, plantenhormonen en enzymen.

     

    Waarvoor gebruik je het

    Bladbemesting en plantversterkend. Versterkt de wortelgroei.

    Bij verneveling ontstaat er een dunne voedingsfilm op het blad, geeft een glanzend uiterlijk en zorgt voor minder verdamping en sterkere celwanden. De plant is hierdoor minder gevoelig voor aantasting van schimmels en insecten.
     

    Zeewier is in de handel te koop in poedervorm en als vloeibaar extract. De gebruikte wieren zijn veelal afkomstig van de kust uit Noorwegen, Ierland en Schotland.

     

    Volg voor gebruik en dosering, de instructie op de verpakking op.