Witte kool - Filderkraut

Deze kool is net als witte en rodekool een sluitkool. Een sluitkool heeft gesloten buitenbladeren en een korte dikke stengel. De kool gaat vóór andere kolen uit en is dus als eerste te oogsten in juni, juli en augustus. 

Spitskool is de spitse vorm van witte kool en is zeer geliefd.
 

In Duitsland heeft men eeuwen geleden een variant gekweekt  van de spitskool namelijk "Filderkraut" waarvan men vrijwel uitsluitend zuurkool maakt. Deze spitskool is veel groter dan de gewone spitskool.

Bij het kweken van spitskool bestaat er een vroege, een zomer en een late teelt.

Zaaien in de kas ( vroege teelt)

In februari

• Zaai de zaden in een zaaibakje in een vochtige zaai - stek grond en dek licht af met wit zand
• Span er huishoudfolie overheen en prik er een paar gaatjes in of gebruik magnetronfolie
• Wanneer de eerste kiemblaadjes verschijnen kun je de folie verwijderden 
• Verspeen 4 weken later de zaailingen in potjes. Indien nodig nogmaals verspenen in een groter potje. Gebruik hiervoor een biologische potgrond en voeg wat kalk toe.
• Oogstperiode: juni, juli, augustus

Zaaien koude bak ( zomer teelt)

In maart - april

• Zaai op rijtjes
• Zorg dat de koude bak vooraf voorzien is van compost. Mocht je deze in het najaar al voorzien hebben van compost, dan hoeft dit niet nogmaals te gebeuren.
• Verplaats de koude bak steeds mee met het teeltplan, dit om knolvoet te vermijden. Mocht dit niet kunnen dan kun je beter geen koolsoorten in een koude bak voorzaaien.
• Oogstperiode: augustus, september, oktober

Zaaien volle grond (late teelt)

April

• Zaai de zaden op rijtjes op grond, die niet te zuur is.
• Een zure grond vergroot de kans op de ziekte knolvoet.
• Oogstperiode: augustus, september, oktober.

Bodem en bemesting

Spitskool kun je op bijna elke goed gedraineerde grondsoort kweken. Bemest de grond een paar weken van te voren met 100% organische mest en/ /of compost. Zie verder koolplanten uitplanten.

Koolplanten kopen

Planten koopt men vanaf april tot eind juni.

Koolplanten uitplanten

• Plantjes die onder glas of binnen opgekweekt zijn moeten eerst goed afgehard worden. Laat de planten langzaam aan de buientemperatuur wennen
• Bij voorkeur hebben de plantjes dan een viertal echte bladeren en is de pot goed doorworteld
• Plant de spitskool tot net aan het hart en druk de grond stevig aan. Strooi nog wat lavameel in het plantgat en plaats meteen een zeer fijn mazig net
• Geef ruim water

Verzorging

Tijdens de groei heeft de spitskool weinig verzorging nodig. Verwijder wel het onkruid rondom de kolen en geef ze water bij aanhoudend droog weer. Het is van belang om de spitskool planten niet uit te laten drogen in de zomer, maar geef ze ook zeker niet overvloedig water, dit zal de ontwikkeling van de spitskolen niet ten goede komen.

Plantafstand

60 x 60 cm

Bereiding

Verwijder de buitenste bladeren en snijd de kool doormidden. Verwijder het harde gedeelte en snijd de resterende kool in reepjes. 

Roerbakken: 7 - 10 minuten

Koken: 10-15 minuten

Stomen: 15-20 minuten

Bewaren

Op een koele plaats: (12-15°) enkele dagen.

In de koelkast: 7 dagen.

Invriezen: houdbaar 12 maanden. Vooraf blancheren 2-4 minuten.

Filderkraut

Filderkraut is een ras dat afkomstig is uit Duitsland. Het geeft zeer grote spitskolen. De mooi vaste kroppen hebben een fijne structuur en zijn mals en vol van smaak.deze spitskool  is uitermate geschikt voor het maken van zuurkool.
 

Weeuwenteelt

Zaaien: onder glas: 

September - begin oktober

Oogsten

april, mei, juni.

Zaaien: onder glas: vroege teelt: Vrijsterteelt

Februari – maart: 

Oogsten

Juni - juli

Teelthandleiding

• Zaai in een zaaibakje gevuld met vochtige zaai - stekgrond. 
• Strooi de zaden zo gelijk mogelijk uit.
• Bedek met zaaigrond lichtjes met wit zand en druk licht aan.
• Dek het zaaibakje af met huishoudfolie en prik er een paar gaatjes in, of gebruik magnetronfolie hier zitten de gaatjes al in. Houd na het zaaien en tijdens het kiemen de grond vochtig met een plantenspuit.
• Zodra de jonge zaailingen opkomen, de huishoudfolie beetje bij beetje verwijderen.
• Zorg voor een zo constant mogelijke temperatuur van 15 - 20 graden, dit geeft een betere kieming.
• Na het kiemen kunnen de zaailingen op een koelere plek gezet worden.

Verspenen
Verspeen nadat de eerste 2 kiem en de eerste 2 echte blaadjes zijn opgekomen, in een potje van 7 cm. Zet het plantje nogmaals over in een potje van 12 cm wanneer er 4 echte blaadjes plus de 2 kiemblaadjes zijn verschenen. Dit zal rond half november zijn. 

Uitplanten
Januari tot half februari in de kas. In de tweede helft van maart kunnen ze ook buiten uitgeplant worden. Bescherm de planten bij zware nachtvorst.

Volle grond 

Teelthandleiding

• Zaai op een beschutte plaats in de halfschaduw
• Maak de grond onkruidvrij en goed los
• Maak de grond vochtig en maak een ondiepe gleuf
• Strooi de zaden hier zo gelijk mogelijk in en dek de zaden lichtjes af. Houdt het zaaibed de eerste dagen vochtig en vooral onkruidvrij
• Als de plantjes naast de twee kiemblaadjes ook 4 echte blaadjes hebben, dan kunnen de plantjes op hun definitieve plaats. Plaats meteen een fijnmazig net

Volle grond

Zaaien: 

Half april – juni

Oogsten

Augustus - september

Volle grond, daarna in de kas 
Zaaien: 

 augustus

Uitplanten

September  in de kas ( winterteelt) 

Oogsten 

Januari

Uitplanten

Maak een ruim plantgat, wanneer u in het najaar al compost heeft gebruikt hoeft u dit niet nogmaals te doen. Strooi wel wat lavameel in het plantgat voor dat u de planten uitplant. Mocht u nog geen compost gebruikt hebben dan kunt u na het aanplanten nog wat compost bij de voet van de plant aanbrengen.
 

Bescherming

Bescherm de jonge plantjes met een koolkraag en  anti-insectengaas.
 

Bodem en bemesting

Spitskool kun je op bijna elke goed gedraineerde grondsoort kweken. Bemest de grond een paar weken van te voren met 100% organische mest en/ /of compost. Zie verder koolplanten uitplanten.

Koolplanten kopen

Planten koopt men vanaf april tot eind juni.

Koolplanten uitplanten

Plantjes die onder glas of binnen opgekweekt zijn moeten eerst goed afgehard worden. Laat de planten langzaam aan de buientemperatuur wennen

Bij voorkeur hebben de plantjes dan een viertal echte bladeren en is de pot goed doorworteld

Plant de spitskool tot net aan het hart en druk de grond stevig aan

Strooi nog wat lavameel in het plantgat en plaats een net of koolkraag

Geef ruim water

Verzorging

Tijdens de groei heeft de spitskool weinig verzorging nodig. Verwijder wel het onkruid rondom de kolen en geef ze water bij aanhoudend droog weer. Het is van belang om de spitskool planten niet uit te laten drogen in de zomer, maar geef ze ook zeker niet overvloedig water, dit zal de ontwikkeling van de spitskolen niet ten goede komen.

Plantafstand

60 x 60 cm

Bewaren

Op een koele plaats: (12-15°) enkele dagen.

In de koelkast: 7 dagen.

Invriezen: houdbaar 12 maanden. Vooraf blancheren 2-4 minuten.

Bladvlekkenziekte

De bladvlekkenziekte kan veroorzaakt worden door twee verschillende schimmels en treden vooral op bij vochtige weersomstandigheden en bij een temperatuur vanaf 13 graden.. Lees meer

Knolvoet

Knolvoet is een van de belangrijkste ziekten bij koolsoorten. Door aantasting van deze grond schimmel kan een groot deel van de kooloogst verloren gaan. . Lees meer

Meeldauw - Echte

Meeldauw is een dunne, oppervlakkige schimmelaantasting van planten waarbij op diverse plantendelen een wit of grijs schimmelpluis gevormd wordt.. Lees meer

Meeldauw - Valse

Valse Meeldauw De aantasting is te herkennen aan het witte schimmelpluis aan de onderkant van het blad. Aan de bovenkant van het blad zie je onregelmatige geelgroene tot purperrode vlekken. De aangetaste bladeren vallen af. Valse meeldauw komt voor op o.a: sla en komkommer.. Lees meer

Ringvlekkenziekte

. Lees meer

Koolgalmug

De koolgalmug vliegt vanaf mei en legt haar eitjes in de groeipunten van de kool. . Lees meer

Koolluis

De melige koolluis heeft een grijsgroene kleur en is met een melig waslaagje bedekt. De bladluis komt voor op kruisbloemige gewassen zoals koolsoorten.. Lees meer

Koolmot

De jonge rupsjes veroorzaken venstervraat. De volwassen rubsen vreten volledige gaten in de bladeren. De schade is het grootst wanneer de rupsen de groeipunten van jonge planten aanvreten. . Lees meer

Kooluil mot

De jonge rupsen van de kooluil mot veroorzaken venstervraat. De volwassen rupsen van de kooluil vreten voornamelijk in de kop van de planten aan de jongste bladeren. Later vreten ze volledige gaten in de bladeren en stengels. . Lees meer

Koolvlieg

De koolvlieg komt voornamelijk voor op de wortels van jonge koolplanten, in de periode half mei-half juni. Enkele larven zijn al in staat een koolplant om zeep te helpen. . Lees meer

Koolwitje

Het koolwitje legt zijn eieren in koolbladeren waar de larven aan de bladeren vreten.. Lees meer

Ritnaalden

Ritnaalden zijn de larven van kniptorren. Lees meer

Spitskool is rijk aan kalium, calcium, foliumzuur en bevat vitamine C.